Əhli-Beyt Maarifi və ya Mərifətullah; Allahı,
Əhli-Beyt (ə) və peyğəmbərlər (ə) nümunəsində tanımaqdır. Onların getdiyi yolu
getmək və buyurduğu sözləri əsas tutmaqdır. Allah Onlarla tanınır. Əgər belə
olmasaydı onda peyğəmbərlərin və canişinlərinin gəlişi mənasız olardı. İnsanlar
Alahı tanımaq üçün Əhli-Beytə (ə) müraciət etməlidirlər. Bu Allahın Onlara (ə)
olan böyük lütfüdür. Bu böyük lütf sayəsindədir ki, Rəbbimiz insanları Allaha
ibadət etmək şərəfi üçün xəlq etmişdir.
Cinləri və insanları yalnız mənə ibadət etmək üçün
yaratdım. (Zəriyət, 56)
Allaha ibadət etmək insanın yaradılış səbəbidir. Hər
bir insanın birinci işi və funksiyası Allaha ibadət etməkdir. Allaha ibadət etmək
üçün Onu tanımalı, Ona necə itaət və ibadət etməyi bilməliyik. Əks halda öz tərəfimizdən
bir yol müəyyənləşdirsək Şeytanın yolunu gedərək azmışlardan olarıq. Necə ki,
Şeytan uzun müddət ibadət etməsinə baxmayaraq yolu öz tərəfindən müəyyənləşdirdikdən
sonra azdı və qovuldu. (Hicr 26-43 (Kəhf 50); İnsanın yaradılışı və
Şeytanın qovulması hadisəsi geniş qeyd olunub)
İbadət nədir?
İmam Əli (ə) buyurub: Dinin əvvəli (Allaha ibadətin əsası)
Onu tanımaqdır. Allahı tanımağın kamalı Onu təsdiqləyib və Ona tərəf yönəlməkdir.
Onu təsdiqləməyin kamalı Tövhiddir. Tövhidin kamalı ixlasdır. İxlasın kamalı isə
Ona əlavə olunmuş (naqis) sifətin təsəvvür edilməməsidir (və ya (bizim təyin
etdiyimiz) sifətləri Ondan uzaq bilmək və inkar etməkdir). Çünki hər sifət sifət
sahibindən ayrıdır. Hər vəsf olunan da sifətdən ayırıdır. (Nəhcül-Bəlağə
1-ci xütbə)
İmam Rza (ə) buyurub: Allaha ibadətin əvvəli
Onu tanımaqdır. Onu tanımağın əsli isə Tövhiddir.
(Biharul Ənvar 4/227, Mizanul-Hikmə 6/12 h.11314). (Bu hədis elə bu formada
Əmirəlmömin Əli (ə) tərəfindən də nəql olunub)
Tövhid nədir?
Tövhid-yəni Lə iləhə illəllah. Allahdan başqa Allah
(kimisi) yoxdur. Lə iləhə illəllahın ixlası və dəyəri nədir? Biz nə edə
bilərik ki, lə iləhə illəllahı sadəcə dilimizdə olmamaqla haqqını verək? Nəticədə
isə Allahın razılığına səbəb olaq?
Cabir ibn Əbdullah Ənsari deyir: Bir çöl ərəbi
Allahın Rəsulunun (s) hüzuruna gəlib soruşdu: “Ey Allahın Rəsulu (s) cənnət
üçün bir qiymət varmı?” Həzrəti Peyğəmbər (s) buyurdu: “Bəli”. Ərəb dedi: “Qiyməti
nədir?” Həzrəti Peyğəmbər (s) buyurdu: “Lə iləhə illəllah”. “O halda ki, saleh
bəndə bunu ixlasla deyər.” Ərəb dedi: “Bunda (Lə iləhə illəllahda) ixlas nədir?”.
Allahın Rəsulu (s) buyurdu: “(Lə iləhə illəllahda ixlaslı olmaq) elə bir şeydir
ki, Mən həmin şeyin (Lə iləhə illəllahın) haqqına əməl etmək və Əhli-Beytə məhəbbət
(məhəbbəti çatdırmaq) üçün göndərilmişəm (peyğəmbərliyə seçilmişəm)”. Ərəb
soruşdu: “Sənin Əhli Beytinə məhəbbət Onun (Lə iləhə illəllahın)
haqqındandırmı? (hüququndandırmı?). Allahın Rəsulu (s) buyurdu: Bəli, (Əhli
Beytə) məhəbbət (Lə iləhə illəllahın) Onun ən böyük haqqındandır
(hüquqlarındandır). (Biharul Ənvar c.3, səh.13, həmçinin
c.27, səh.134, Mustədrəkul Vəsail c.5, səh.358, Əmali Tusi 1207/583)
İmam Əli (ə) buyurub: Lə iləhə illəllahın şərti
vardır. Mən və mənim övladlarım (nəslimdən olan imamlar) onun şərtidir. (Fəraidul
səmteyn, 293/365/1, Mənaqibi ibn Şəhruaşub 207/3)
Həzərəti Rəsullullah (s) buyurub: İman, Əhli-Beytə məhəbbət
olmadan tamamlanmaz. (Əmali Səduq 8/195, Uyunu Əxbarir
Rza (ə) 4/135/2, Məanil Əxbar 1/371)
Allah insanları Ona ibadət, itaət və tanımaq üçün
yaradıb. Günümüzdə, İmam Zamanı (ə.f.) tanımasaq və Ona məhəbbət etməsək, nə
Allaha doğru ibadət edərik, nə Ona deyilən kimi itaət edərik, nə də Onu
lazımınca tanıya bilərik. Necə ki, hal-hazırda zəmanə İmamını öndə qərar verməyənlərin
və tanımayanların mərifətində-yəni Allaha ibadət formalarında, itaət şəkillərində
və tanımaq əqidələrində- kəskin ixtilaflar və ziddiyətlər vardır. Öz zəmanəsinin
İmamını tanımayan Allahını da tanımaz.